چرا باید از کپچا استفاده کنیم؟

کاربرد کپچا ممکن است در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد؛ در صورتی‌که با اندکی دقت، متوجه می‌شوید تاکنون بار‌ها این اصطلاح به چشم شما خورده است. در‌واقع همه افرادی که به‌ صورت روزانه تجربه وبگردی دارند، حتماً چندین بار با کپچا برخورد داشته‌اند. به‌ عنوان‌ مثال موقع ایجاد یک حساب کاربری جدید، ورود و استفاده از یک سایت، دانلود برخی فایل‌ها، تغییر گذرواژه یک وب‌سایت و… احتمالاً CAPTCHA را دیده‌اید. به‌طورکلی کپچا را می‌توان نوعی امتحان یا تست آنلاین دانست که شما باید در مواقع ضروری، آن را تکمیل کنید یا پاسخ دهید. لزوم استفاده از این مکانیزم، تشخیص و تفکیک کاربران از ربات‌هایی است که در صورت عدم شناسایی، اختلالاتی در عملکرد وب‌سایت به وجود می‌آورند. البته برخلاف ماهیت آزمون‌گونه و نگران‌کننده کپچا، این تست بسیار کوچک و ساده است و همه افراد به‌ راحتی قادر به حل کردن آن هستند.

در صورتی‌که علاقه‌مند هستید دانسته‌های خود را در این زمینه افزایش دهید و از موارد کاربرد کپچا اطلاعات بیشتری به دست آورید با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

کپچا (CAPTCHA) چیست؟

در مقدمه نیز اشاره شد که کپچا یک نوع آزمون خودکار بوده که با هدف شناسایی و تشخیص ربات‌ها از کاربران، ارائه‌شده است. در حقیقت می‌توان CAPTCHA را نوعی اقدام امنیتی دانست که در تعیین این موضوع که شما یک کاربر واقعی هستید و یا یک ربات کامپیوتری، کمک شایانی می‌کند. این طرح اولین بار حدود دو دهه قبل ارائه شد و در ابتدا، کپچا تنها یک تصویر به‌هم‌ریخته بود که کاربر می‌بایست به‌ صورت یک پازل آن را چیده و تکمیل کند. اما در حال حاضر، این مکانیزم به شکلی متفاوت از گذشته و بسیار قوی با پیچیدگی بیشتر طرح‌ریزی‌شده است و اطمینان بخشی بیشتری نسبت به گذشته دارد. بنابراین امروزه با توجه به گسترش اینترنت، تهدید ربات‌ها و خرابکاری ناشی از نفوذ آن‌ها به سیستم‌های آنلاین، کاربرد کپچا و ضرورت وجود چنین سرویس امنیتی و مهمی بسیار پررنگ‌تر از قبل شده است. 

نحوه عملکرد کپچا چگونه است؟

کارکرد کپچا‌ها، ارائه اطلاعاتی به کاربر است که با تفسیر آن‌ها، کاربران از بات‌ها متمایز می‌گردند. به این صورت که یک فیلد حاوی اعداد، حروف و یا تصاویر به کاربر نمایش داده می‌شود که تکمیل آن، تأییدی برای دسترسی به سایت و داده‌های مورد‌نظر خواهد بود. در‌واقع درک و تفسیر این الگو‌ها برای ربات‌ها دشوار بوده و آن‌ها به‌صورت رندوم و تصادفی کاراکتر‌های کپچا را تشخیص می‌دهند. بنابراین بات‌ها عملاً قادر به حدس تصاویر و ترکیبات نبوده و اساساً اجازه عبور پیدا نمی‌کنند. البته با روی کار آمدن چنین مکانیزمی، برخی ربات‌ها نیز در این راستا توسعه‌یافته و توانایی بیشتری در شناخت الگوی کپچا‌های قدیمی و مرسوم دارند. از این‌رو، امروزه راهکار‌های تازه‌ای درنظر گرفته‌ شده است که از آن جمله می‌توان به ریکپچا اشاره کرد. به این صورت که افراد تنها در صورت کلیک بر روی کادر تعیین‌شده و اتمام تایمر می‌توانند از یک سیستم استفاده کنند.

چرا باید از کپچا استفاده کنیم؟

ایجاد محدودیت برای دسترسی ربات‌ها به سرویس‌های اینترنی، اصلی‌ترین کاربرد کپچا به‌ حساب می‌آید. البته اهداف دیگری برای استفاده از این مکانیزم وجود دارد که برخی از آن‌ها را در ادامه شرح خواهیم داد:

۱- افزایش دقت در نظرسنجی‌ها: به این معنی که با کمک کپچا می‌توان از ثبت رأی توسط افراد واقعی اطمینان حاصل کرد. 

۲- مانع ورود بات‌ها به سرویس‌های ثبت‌نام: کپچا‌ها با جلوگیری از ورود ربات‌ها به سیستم‌های ثبت‌نامی، مانع از ایجاد فرصتی برای کلاه‌برداری می‌شوند و به این وسیله می‌توان از ایجاد ثبت‌نام‌های غیر‌واقعی جلوگیری نمود. 

۳- جلوگیری از ایجاد بازار سیاه در سیستم بلیط فروشی: دیگر کاربرد کپچا به کوتاه کردن دست واسطه‌ها در سیستم‌های بلیط فروشی مربوط می‌شود. به‌طوری‌که از خرید تعداد زیادی بلیط و فروش آن‌ها در بازار سیاه جلوگیری می‌کند. 

۴- محدود کردن کامنت‌های غیر‌واقعی: با استفاده از کپچا می‌توان، پیام‌های نا‌متعارف و غیر‌واقعی را اسپم کرد و مانع از فرم‌های تماس و بازدید از سایت، توسط ربات‌ها نیز شد.

۵- جلوگیری از هک ‌سایت: دیگر کاربرد کپچا ممانعت از ورود هکر‌ها به سایت است و این به دلیل افزونه‌های امنیتی خاصی است که درج پسورد را محدود به تعدادی خاص می‌کند. 

دسته‌بندی انواع کپچا چگونه است؟

به‌طورکلی کپچا‌ها را می‌توان در ۳ دسته‌بندی مختلف قرار داد که هریک مبتنی بر یک الگوریتم خاص هستند و شناسایی و تشخیص آن‌ها توسط ربات‌ها، دشوار و غیر‌ممکن خواهد بود. این تقسیم‌بندی به شرح زیر است:

• کپچا با الگو‌های متنی

این نوع کپچا از عبارت یا کلمات خاصی تشکیل‌شده که به‌صورت تصادفی و ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک به همراه اعداد ارائه می‌شود.

• کپچا با الگوی تصویری

در این نوع کپچا، معمولاً از عناصر تصویری و گرافیکی خاصی مانند اشکال هندسی، حیوانات و یا برخی صحنه‌ها و تصاویر خاص استفاده می‌شود. کاربرد کپچا با الگوی تصویری، این‌گونه است که افراد بایستی تصاویری را بسته به اینکه با موضوع خواسته‌شده، دارای تطابق هستند یا نه، انتخاب کنند. این نوع کپچا در مقایسه با نمونه مبتنی بر متن، ساده‌تر بوده و به‌ راحتی توسط انسان تفسیر می‌شود. اما جالب است بدانید، تشخیص کپچای تصویری برای بات‌ها، دشوار‌تر از کپچای متنی است. 

• کپچای صوتی

این نوع کپچا نمونه بسیار خوبی برای افراد کم‌بینا است و به این وسیله دسترسی آن‌ها به سیستم‌های آنلاین امکان‌پذیر می‌شود. توسط این مکانیزم، برخی حروف یا اعداد به‌صورت صدای ضبط‌شده پخش می‌شود که کاربر پس از شنیدن، بایستی عیناً آن‌ها را در فیلد موردنظر وارد نماید. گفتنی است پاسخ به این کپچا و تفسیر آن، برای هر دو گروه انسان و ربات‌ دشوار است.

انواع کپچا و مدل‌های ارائه آن

پس از بررسی کاربرد کپچا و دسته‌بندی آن، در ادامه انواع و مدل‌های رایج آن‌ها را نیز مورد‌اشاره قرار خواهیم داد. 

• پاسخ به مسائل ریاضی

ساده‌ترین روش برای احراز هویت کاربر از طریق کپچا، حل مسائل ساده ریاضی‌ مانند جمع یا تفریق دو عدد است. اگر‌چه این مدل کپچا برای انسان بسیار ساده به نظر می‌رسد، اما برای بات‌ها، بسیار دشوار بوده و قادر به عبور از آن نیستند. 

• تایپ حروف درهم‌ریخته

در ادامه بررسی کاربرد کپچا و انواع مدل‌های آن به یکی از محبوب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کپچا‌ها می‌رسیم که تایپ حروف و کلمات است و معمولاً در شکل‌های متنوع نمایش داده می‌شود. برای حل تست‌های این‌چنینی، کافیست به راهنمای کپچا دقت کنید و هر‌آنچه از شما خواسته می‌شود را انجام دهید. مثلاً ممکن است در مواقعی، تایپ حروف با همان ترتیب مدنظر باشد و یا اینکه طبق دستور ارائه‌شده، حروف را به شکلی خاص وارد نمایید.

• ورود از طریق حساب کاربری

در طراحی این نوع کپچا، از حساب کاربری افراد در شبکه‌های اجتماعی و یا گوگل برای ورود به سایت و استفاده از خدمات آن استفاده می‌شود. این مدل کپچا ازآنجایی بااهمیت و ایمن است که ربات‌ها نمی‌توانند هیچ‌گونه حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی داشته باشند و به همین راحتی می‌توان از ورود آن‌ها به سیستم‌های اینترنتی جلوگیری نمود. 

• تشخیص تصاویر

کاربرد کپچا به‌ واسطه ارائه الگو‌های تصویری، یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای تشخیص انسان از ربات است که این مدل براساس ضعف بات‌ها در بینایی و شناسایی تصاویر، طرح‌ریزی‌شده است. به این صورت که کاربران می‌بایست یک آیتم یا ویژگی خاص را روی تصاویر، تشخیص دهند و آن را انتخاب کنند. البته برخی مواقع ممکن است انتخاب گزینه مورد‌نظر کمی زمان‌بر و دشوار باشد که در این صورت معمولاً باید چند بار تست مورد‌نظر را انجام داد.

• توسط چک باکس

این نوع کپچا از سال ۲۰۱۴ و توسط گوگل راه‌اندازی شد که در آن یک کادر با عبارت «من ربات نیستم» برای کاربر نمایش داده می‌شود. به‌طوری‌که تنها با کلیک بر روی این عبارت، قادر به استفاده از سرویس موردنظر خواهید بود. در این روش با ردیابی حرکت و اشکال، ربات‌ها از انسان تشخیص داده می‌شود. به این صورت که بات‌ها تنها قادر به علامت‌گذاری در وسط کادر هستند. اما کاربرد کپچا توسط چک باکس برای کاربران بسیار ساده و راحت است.

شرکت دیجیتال مارکتینگ بهنما ارائه دهنده خدمات اینستاگرام مارکتینگ، خدمات دیجیتال مارکتینگ ، دیجیتال برندینگ ، طراحی هویت بصری ، خدمات طراحی سایت،خدمات سئو وبسایت  ، خدمات طراحی گرافیک و… با تیم متخصص می باشد برای شروع همکاری با بهنما از طریق راه های ارتباطی اقدام نمایید.